Η ολοένα αυξανόμενη απαίτηση των καταναλωτών για πιο υγιεινά πτηνοτροφικά προϊόντα, που να προέρχονται από συστήματα εκτροφής πιο συμβατά με την ευζωία των ορνίθων και πιο φιλικά προς το περιβάλλον, συνέβαλε στην εντατικοποίηση της έρευνας για αποτελεσματική εφαρμογή της εκτροφής των πουλερικών σε συνθήκες Ελεύθερης Βοσκής. Παράλληλα, η χρήση ορισμένων αντιβιοτικών και άλλων αντιμικροβιακών ουσιών στη διατροφή των ζώων έχουν ήδη απαγορευτεί στις χώρες της Ε.E., εξαιτίας της πιθανής ανάπτυξηςανθεκτικότητας σε αυτές και του φόβου μεταβίβασής της στους ανθρώπους μέσω της τροφικής αλυσίδας (Κανονισμός Ε.Ε., 1998).
Οι ιδιότητες και η χρήση των αρωματικών φυτών από τον άνθρωπο είναι γνωστές από τα αρχαία ακόμα χρόνια. Σήμερα, η χρήση τους έχει επεκταθεί και στη διατροφή των ζώων με σκοπό την αξιοποίηση των ποικίλων ευεργετικών ιδιοτήτων τους. Πολλά αρωματικά βότανα, όπως δενδρολίβανο, φασκόμηλο, θυμάρι, ρίγανη, τσάι κ.α. ή εκχυλίσματα αυτών των βοτάνων, συγκεντρώνουν μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον για τις αντιβακτηριακές, αντιμυκητιακές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητές τους. Σε σύγκριση με τα συνθετικά αντιβιοτικά τα αρωματικά φυτά, θεωρείται ότι είναι περισσότερο «φυσικά», λιγότερο τοξικά, ελεύθερα καταλοίπων και ότι αποτελούν ιδανικές πρόσθετες ύλες ζωοτροφών για την εκτροφή ζώων.
Η χρήση της ελεύθερης βοσκής για την παραγωγή πουλερικών αυξάνει τα τελευταία χρόνια λόγω της ανάγκης των καταναλωτών για πιο «φυσικά» προϊόντα, προερχόμενα από πτηνά που ζουν υπό καλύτερες συνθήκες. Κάποια όμως προϊόντα με την ετικέτα «ελεύθερης βοσκής» ή «βιολογικά» μπορεί να προέρχονται από πουλερικά που δεν έχουν δει ποτέ φυσικό φως ή πράσινο χορτάρι κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να υπάρξουν αντικειμενικοί βιοχημικοί δείκτες του όρου «πουλερικά ελευθέρας βοσκής» ώστε να προστατευτούν οι καταναλωτές.
Αντικείμενο του έργου
Αντικείμενο του έργου ήταν η ανεύρεση Πρωτοποριακών “Ιχνηλατών” βασισμένων σε Νέους Δείκτες για τον Ορισμό Συστημάτων «Ελεύθερης Βοσκής». Αυτό επιτεύχθηκε μέσω της ανεύρεσης βιοχημικών ποσοτικών δεικτών στον ορό και στο μυϊκό ιστό των πουλερικών που θα διαφοροποιούν τα «ελεύθερης βοσκής» με τα συμβατικά. Η έρευνα επεκτάθηκε στην εξέταση της επίδρασης του εμπλουτισμένου με βότανα διατροφικού περιβάλλοντος της κότας ελευθέρας βοσκής, στα επίπεδα της αντιοξειδωτικής κατάστασης και ακολούθωςστις αποδόσεις, την ποιότητα του σφάγιου, τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του, αλλά και σε ορισμένες βιοχημικές και ανοσοχημικές παραμέτρους του ορού αίματος των κοτόπουλων.
Στόχοι της έρευνας
α) η ανάπτυξη μεθόδων, μηχανισμών και εργαλείων εξακρίβωσης της γνησιότητας της εκτροφής ελευθέρας βοσκής κοτόπουλων και προστασίας των καταναλωτών από απάτη ή νοθεία σε τρόφιμα υψηλής προστιθέμενης αξίας καθώς και
β) η δημιουργία μιας καινοτόμου διατροφικής μεθόδου εκτροφής κοτόπουλου, μοναδικής σε εθνικό επίπεδο, οδηγώντας σε αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας και σε παραγωγή υψηλής αξίας τελικών προϊόντων με εξαγωγική βαρύτητα.
ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
Του Έργου Ανάπτυξης
Το Eργαστήριο Βιοχημείας σε συνεργασία με το Εργαστήριο Χημείας Πεπτιδίων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το Εργαστήριο Ανοσολογίας του Ελληνικού Ινστιτούτο Παστέρ καθώς και ο ΑΠΣΙ «Η ΠΙΝΔΟΣ» αποτελούν τους φορείς του έργου. Διαβάστε περισσότερα για τη συμβολή των φορέων στο έργο στον ακόλουθο σύνδεσμο.
Αναμενόμενα Αποτελέσματα
Κύριο στόχο του συγκεκριμένου έργου αποτελούν τα ακόλουθα εννιά αναμενόμενα αποτελέσματα.
-
01
Δημιουργία ενός διεθνώς αναγνωρίσιμου brand, μιας Σφραγίδας Ποιότητας «Ελεύθερης Βοσκής», που αναμένεται να βοηθήσει την εξωστρέφεια της Ελληνικής πτηνοτροφίας.
-
02
Κατοχύρωση & δημιουργία ταυτότητας, που θα συμβάλλει στην προώθηση & προβολή των προϊόντων τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο & διεθνώς. Τα τοπικά προϊόντα, αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής παραγωγής που ως «άγνωστο», παραμένει ουσιαστικά ανεκμετάλλευτο.
-
03
Κατάθεση αιτήσεων για κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών & βιομηχανικών σχεδίων, στην περίπτωση που η έρευνα αποβεί επιτυχής, με απώτερο σκοπό το εμπορικό κέρδος και την προστασία της νέας γνώσης.
-
04
Κατοχύρωση αντικειμενικά Πρωτοποριακών “Ιχνηλατών” ποιότητας βασισμένων σε Νέους Δείκτες για τον Ορισμό Συστημάτων «Ελεύθερης Βοσκής» - Π.Ι.Ν.Δ.Ο.Σ. (βιοχημικοί δείκτες, ανάλυση αντιοξειδωτικής κατάστασης).
-
05
Διερεύνηση της συσχέτισης των κυκλοφορούντων φυσικών αντισωμάτων διαφορετικών τάξεων με τις συνθήκες διαβίωσης των κοτόπουλων, που θα μπορεί να αξιοποιηθεί για τον συστηματικό έλεγχο της ποιότητας των κοτόπουλων. Με τις ανοσοδοκιμασίες που θα αναπτυχθούν θα προσδιοριστεί η βέλτιστη, και θα εμπορευματοποιηθεί.
-
06
Ανάπτυξη, προς αξιοποίηση, ενός τεστ ανίχνευσης και ποσοτικού προσδιορισμού πεπτιδίου - δείκτη στο μυϊκό εκχύλισμα των κοτόπουλων, για τον έλεγχο της ποιότητας του κρέατος που προωθείται στον καταναλωτή.
-
07
Αξιολόγηση της πιθανής ανοσοενισχυτικής δράσης των διαφορετικών τρόπων εκτροφής στα πτηνά. Αυτό θα έχει αποτέλεσμα την άντληση νέας γνώσης και την ανάδειξη πιθανών οφελών/κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου, αλλά και επιπτώσεις κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας. Πρέπει να σημειωθεί ότι θα μελετηθεί για πρώτη φορά διεθνώς η μεταβολή των επιπέδων των NAbs (φυσικών αντισωμάτων) μεταξύ κοτόπουλων ελευθέρας βοσκής και μη, και η έρευνα αυτή θα αξιοποιηθεί για τη χρήση των NAbs ως βιοδεικτών.
-
08
Προτυποποίηση και θεσμοθέτηση μιας επίσημης μεθόδου ελέγχου ποιότητας πτηνοτροφικών προϊόντων «Ελεύθερης Βοσκής», με απώτερο σκοπό την προστασία του καταναλωτικού κοινού από νοθευμένα ή κατώτερης ποιότητας προϊόντα.
-
09
Εκμετάλλευση του πλούτου του Ελληνικού εδάφους σε αρωματικά φυτά βελτιώνοντας παράλληλα την υγεία των ζώων. Αυτό συνεπάγεται βελτίωση της ποιότητας και ασφάλειας των πτηνοτροφικών προϊόντων προς όφελος του καταναλωτή, αλλά και μειωμένο κόστος παραγωγής, λόγω της αφθονίας α’ υλών.
Οικονομική & εμπορική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων
Η εμπορική αξιοποίηση και εκμετάλλευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων αποφέρει οικονομικό όφελος τόσο για τους ερευνητές όσο και για τους φορείς που αποτελούν τους «τελικούς χρήστες» των αποτελεσμάτων. Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, συμβάλλει στην ευρύτερη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Περιφέρειας Ηπείρου, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και επαγγελματικών ευκαιριών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η εμπορική αξιοποίηση από τους εταίρους είναι δυνατό να γίνει με έναν ή περισσότερους, ταυτόχρονα, τρόπους όπως:
Την κατοχύρωση των αποτελεσμάτων του έργου με διπλώματα ευρεσιτεχνίας
στην Ελλάδα και στην Ευρώπηαπό την ερευνητική ομάδα σε συνεργασία με τον Α.Π.Σ.Ι. «Η ΠΙΝΔΟΣ». Η ΠΙΝΔΟΣ, αποβλέπει στην οικονομική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας στην εγχώρια αγορά και την απόκτηση σημαντικού μεριδίου στην Ευρωπαϊκή αγορά.
Την εκμετάλλευση δικαιωμάτων και αδειών χρήσης της νέας γνώσης,
έναντι οικονομικών ανταλλαγμάτων σε τρίτους. Η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου μπορεί επίσης να γίνει μέσω συνεργασίας της ερευνητικής ομάδας και του Α.Π.Σ.Ι. «Η ΠΙΝΔΟΣ», με ευρωπαϊκές βιομηχανίες τροφίμων.
Την παραγωγή και πώληση νέων προϊόντων,
που θα προκύψουν από τον βιομηχανικό εταίρο που υλοποιεί την έρευνα αλλά και από τους 462 πτηνοτρόφους - μέλη του συνεταιρισμού.
Την αύξηση - διεθνώς - της αναγνωρισιμότητας του brandname «Η ΠΙΝΔΟΣ»,
καθώς και των ερευνητικών φορέων που συμμετέχουν στο έργο.
Την αύξηση της γνώσης σχετικά με τα αρωματικά φυτά
και τη χρήση τους στην πτηνοτροφία. Αυτό θα οδηγήσει στην κάλυψη των αναγκών των μονάδων εκτροφής για ζωοτροφές, οι οποίες θα παράγονται στην Ελλάδα, μειώνοντας τις εισαγωγές, αλλά και το κόστος παραγωγής των ζωοτροφών.
Την ανάπτυξη μιας σχέσης συνεργασίας
μεταξύ των εταίρων του έργου, που ξεπερνά το χρόνο υλοποίησής του με οικονομικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλους.
Τη μεταφορά τεχνολογίας
μέσω συμβολαίων τεχνικής συνεργασίας, για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη πρωτότυπων εφαρμογών των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε βιομηχανίες ή άλλους τελικούς χρήστες.
Τα τεστ για τους νέους βιοδείκτες,
που θα είναι στη διάθεση της βιομηχανίας τροφίμων, προς αξιοποίηση για τον έλεγχο της ποιότητας του κρέατος των πουλερικών.
Τη βελτίωση της ζωικής παραγωγής
σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, όπως η Ήπειρος. Η επίτευξη των στόχων της καινοτόμου παραγωγής με μοναδικά και διακριτά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα των Ελληνικών πτηνοτροφικών επιχειρήσεων και το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα.
Μέσω της αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων
επιτυγχάνεται η μεγιστοποίηση του οφέλους, που προκύπτει από τις δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης, για την κοινωνία και την οικονομία ενός κράτους, επιστρέφοντας έτσι την επένδυση στον τομέα της έρευνας προς την ίδια την αγορά και την κοινωνία.
